Het Archief van het Bedrijf D. van Baarsen

Het Paard van Noord

In 2018 is de kraan aan het Zijkanaal I opnieuw opgebouwd. In 1969 kocht D. van Baarsen BV de kraan van Van Gelder Papier te Velsen. Ooit werd de kraan gebouwd door Duyvis. Van Baarsen bouwde een kraanbaan en zette de kraan op een verrijdbaar onderstel. 

Na de verkoop van de betoncentrale aan de Mebin in 1977, bleef de overslag nog tot 1982 in handen van Van Baarsen. Maar toen ging ook de kraan en zijn kraandrijver, Gerrit Agterhof, over aan de Mebin.

Het zand en grint dat uit de schepen werd gelost heeft een belangrijk aandeel gehad in de opbouw van de wijken De Banne, Nieuwendam-Noord en de Molenwijk en infrastructuur van Noord.

In 2008 verruilde de Mebin het terrein aan Zijkanaal I voor een terrein aan het IJ nabij de Coentunnel. De gemeente werd eigenaar van de kraan. De kraan werd gedemonteerd en bleef in onderdelen werkeloos aan de wallenkant liggen. Het lag in de bedoeling om de kraan weer op te bouwen, maar het idee raakte in de vergetelheid.

Tot de nieuwe bewoners van een geheel nieuwe buurt, De Bongerd, in 2014 het initiatief namen de kraan weer overeind te helpen. In zijn glorietijd draaide de kraan vaak dag en nacht. Gerrit Agterhof sprak van ‘het ‘werkpaard’. Zijn collega’s hadden het over ‘het paard’ van Gerrit. 

De buurt kreeg contact met Gerrit en gezamenlijk ontstond het idee van de wederopbouw van ‘Het Paard van Noord’. Journalist en schrijver Bas Kok werd de voorzitter van de Vereniging Het Paard van Noord. De vereniging zette zich in om de kraan weer overeind te krijgen. Daar was wel geld voor nodig. De kraan moest worden gerestaureerd, er moesten vier steunpalen geplaatst worden waarvan twee in het kanaal – zonder bij het heien kabels te raken – en een houten aanvaarbescherming in het water was nodig voor de vaart.

Stadsdeel Noord investeerde € 260.000. Daarnaast werd € 18.000 bijgedragen door het Prins Bernhard Cultuurfonds en de oorspronkelijke bouwer van de kraan: Royal Duyvis Wiener en Smits Bouwbedrijf. Het bedrijf leverde ook materiaal en uren om het Paard terug te plaatsen. Echt vaart kreeg het project toen Marcel van Baarsen, nazaat van de vroegere eigenaren en werkzaam bij Smis Bouwbedrijf zich achter het initiatief schaarde. Met vereende krachten van sponsors en vrijwilligers rechtte de kraan op 22 oktober 2018 zijn rug.

De kraan die ooit het cement vormde van de bebouwde omgeving van Noord is nu symbolisch het cement geworden voor de samenhang in De Bongerd. „Deze plek moet nog wel wakker gekust worden”, zegt Kok. „Uiteindelijk moet de kraan mensen met elkaar in verbinding brengen.” NRC, 1 november 2018. https://www.nrc.nl/nieuws/2018/11/01/het-paard-van-noord-staat-eindelijk-weer-a2753471?utm_source=NRC&utm_medium=whatsapp

https://www.at5.nl/artikelen/187646/paard-van-noord-in-ere-hersteld-een-euforisch-gevoel

https://vimeo.com/297085961/9be035b6c7

https://www.cobouw.nl/utiliteitsbouw/nieuws/2019/08/uit-de-oude-doos-hoe-een-kreupele-oude-betonkraan-overeind-krabbelde-101275219 

https://www.cobouw.nl/utiliteitsbouw/nieuws/2019/08/uit-de-oude-doos-hoe-een-kreupele-oude-betonkraan-overeind-krabbelde-101275219